فکر می‌کنید دانستن آمار بازدید از صفحات یا تعداد کاربران سایت بوسیله گوگل آنالیتیکس بسیار مهم است نه؟
غلط است. آن‌چیزی که واقعا اهمیت دارد پی‌بردن به این نکته است که آیا وب‌سایت شما واقعا به رشد کسب‌وکار شما کمک می‌کند یا نه؟ یا به زبان ساده‌تر درآمدی از سایت دارید یا صرفا برای شما هزینه و اتلاف زمان است. اگر شما هزاران نفر کاربر در سایت داشته باشید ولی هیچ تماسی برای خرید سرویس یا محصول از طرف کاربران سایت حاصل نشود، داشتن یک سایت به جز هزینه برای هاست و دامین چه منفعتی برای کسب و کار شما دارد؟
دانستن متریک‌های مهمی مانند:
- سرنخ‌های فروش (Leads)
- ثبت‌نام در سایت
- ایجاد اکانت کاربری
- عضویت در خبرنامه
- دانلود کتاب الکترونیکی
درواقع شاخص‌های بسیار مهم و حیاتی سایت شما هستند که باید ردگیری کنید.
اما سئوال اینجاست که چگونه باید این پارامترها را به وسیله گوگل آنالیتیکس ردیابی و اندازه‌گیری کنید؟ در این مقاله از رشدلند به این سئوال پاسخ خواهیم داد.
گوگل آنالیتیکس بدون انجام برخی تنظیمات اضافی نمی‌تواند به شما بگوید که اوضاع کسب‌وکارتان چطور است. درواقع این شما هستید که به آنالیز گوگل می‌گویید کدام پارامترهای حیاتی سایت و کسب‌وکار شما را ردگیری و شمارش کند. به این پارامترها در گوگل آنالیتیکس هدف (Goals) گفته می‌شود.
شما به 4 روش می‌توانید اهداف (Goals) را در گوگل آنالیتیکس تعریف و رصد کنید:
- لینک یا مقصد (Destination)
- مدت زمان (Duration)
- تعداد صفحه در هر بازدید (Pages/Visit)
- رویدادها (Events)
در ادامه با رشدلند همراه باشید تا ببینیم چطور می‌توان این اهداف را در گوگل آنالیتیکس تعریف کنیم و آنها را برای ارزیابی موفقیت کسب و کار خود اندازه‌گیری کنیم.
چگونه اهداف (Goals) را در گوگل آنالیتیکس تعریف کنیم؟
برای ایجاد یک هدف ابتدا به اکانت گوگل آنالیتیکس خود مراجعه کنید. و بر روی Admin کلیک کنید. سپس در قسمت نمای سایت (View) مورد نظر بر روی هدف‌ها (Goals) کلیک کنید.
سپس NEW GOAL + را کلیک نمائید تا یک هدف جدید تعریف نمائید.
برای ایجاد یک Goal باید سه مرحله را طی نمائید که به تشریح این سه مرحله خواهیم پرداخت:
- راه‌اندازی هدف (Goal setup)
- توضیحات هدف (Goal description)
- جزئیات هدف (Goal details)
راه‌اندازی هدف (Goal setup)
در این قسمت می‌توانید یکی از قالب‌های آماده اهداف را که خود گوگل از قبل پیش‌بینی کرده استفاده نمائید یا با انتخاب گزینه Custom یک هدف سفارشی ایجاد کنید. برای آموزش فعلی و ایجاد یکی از چهار نوع هدفی که در بالا اشاره شد، گزینه Custom را انتخاب نمائید و Continue را کلیک نمایید تا به مرحله دوم بروید.
توضیحات هدف (Goal description)
اینجا جایی است که باید مشخص کنیم تمایل به بکارگیری کدام یک از 4 نوع Goal در آنالیتیکس را داریم. ابتدا یک نام برای هدف خود مشخص کنید. مطمئن شوید که این نام به خوبی هدف شما را مشخص می‌کند و هر زمان که آن را دیدید می‌دانید چرا آن را تعریف کرده‌اید و قرار است چه چیزی را با این هدف اندازه‌گیری کنید. چرا که این نام در سراسر گوگل آنالیتیکس نمایش داده خواهد شد.
نکته مهم دیگر این است که به یاد داشته باشید بعد از ایجاد یک Goal یا هدف در گوگل آنالیتیکس نمی‌توانید آن را پاک کنید بلکه تنها می‌توانید آن را غیرفعال کنید. گوگل آنالیتیکس نمی‌تواند به عقب برگردد و هدف‌ها را از تاریخچه داده‌های شما پاک کند بلکه تنها می‌تواند نمایش آنها را در صورتی که دیگر به آنها نیاز نداشته باشید متوقف کند.
به توضیح انواع مختلف هدف Goals می‌پردازیم.
1- هدف لینک مقصد – URL Destination GOALS
هدف لینک مقصد یک صفحه بخصوص را ردگیری می‌کند. هربار که یک کاربر به صفحه موردنظر شما با آدرسی که در این قسمت مشخص نموده‌اید می‌رود، یا اصطلاحا آن را بازدید می‌کند این Goal شمرده می‌شود.
این هدف GOAL برای زمانی که یک صفحه تشکر در سایت دارید بسیار مناسب است. برای مثال اگر شما یک سایت فروشگاهی دارید و پس از اتمام فرآیند خرید و تایید پرداخت، کاربر را به یک صفحه با آدرس مشخص انتقال می‌دهید و بابت خریدی که انجام داده از آن تشکر می‌کنید، می‌توانید از این نوع Goal برای شمردن تعداد خریدهای موفق از سایت استفاده کنید. یا زمانی که کاربر در سایت شما ثبت نام می‌کند و آدرس ایمیل او را تایید می‌کنید و این تاییدیه را به اطلاع وی می‌رسانید می‌توانید از این نوع Goal استفاده کنید تا تعداد کاربرانی که در سایت ثبت نام کرده‌اند را بشمارید.
در این نوع هدف‌گذاری خود را محدود به تعاریف بالا نکنید. اگرچه در همه سایت‌ها صفحه تشکر از خریدار به طور عمومی می‌تواند یک هدف باشد اما این تنها هدف ممکن نیست. نمی‌توان برای تمام کسب‌وکارها یک نسخه واحد پیچید. به بیزنس خود فکر کنید. بازدید از کدام صفحه برای سایت شما بسیار مهم است؟ شاید یک مقاله در سایت که در آن لینکی مهم به صفحه دیگری دارید. خواندن این مقاله باعث خواهد شد کاربر روی آن لینک مهم کلیک کند و این شروع یک اتفاق خوب برای سایت و کسب‌وکار شماست. پس این یک صفحه مهم در سایت است و باید ردگیری شود. یا صفحه ای دیگر می‌تواند ابتدای قیف فروش شما باشد و دانستن این که چند نفر این صفحه را می‌بینند برای کسب‌و کار شما بسیار مهم باشد.
با انتخاب یک نام و سپس Destination و کلیک بر روی Continue به تعریف جزئیات URL مورد نظر خواهیم پرداخت.
در بخش بعدی به بیان جزئیات و انجام تنظیمات Goal می‌پردازیم. در واقع شرایطی را تعیین می‌کنیم که در صورت برقراری یعنی یک هدف اتفاق افتاده و Goal شمارش می‌شود.
Destination : لینک یا آدرس صفحه‌ی مورد نظر است. به یاد داشته باشید که نباید آدرس را کامل وارد کنید. فقط آنچه بعد از دامین اصلی وجود دارد را وارد کنید. برای مثال اگر آدرس صفحه مورد نظر www.roshdland.ir/contact-us باشد، تنها کافی است contact-us/ را وارد کنید.
در منوی کرکره‌ای می‌توانید مشخص کنید که گوگل آنالیتیکس در چه شرایطی لینک را شمارش کند. که سه حالت برقرار است. Equals to و Begins with و Regular expression.
برای اینکه آدرس دقیقا مطابقت کند از Equals to استفاده کنید. در این حالت عبارتی که در فیلد نوشته می‌شود تنها زمانی که دقیقا مطابق با آدرس مرورگر کاربر باشد به عنوان یک Goal شمرده می‌شود. بنابراین اگر شما از سیستمی استفاده می‌کنید که ممکن است برای هر کاربر یک ID یا شماره منحصر به فرد در انتهای URL اضافه کند از این حالت استفاده نکنید.
همچنین اگر از یک کمپین بازاریابی ایمیلی استفاده می‌کنید باید مراقب باشید. چرا که ممکن است در انتهای آدرس صفحه فرود از پارارمترهای utm استفاده کرده باشید و گوگل آنالیتیکس این بازدیدها را به عنوان یک Goal نشمارد چرا که از حالت Equals to به معنی دقیقا برابر است با استفاده کرده‌اید.
در این حالت بهتر است از Begins with استفاده کنید. چرا که مهم نیست بعد از عبارت داخل فیلد چه چیزی وجود داشته باشد. هرچیزی که با عبارت داخل فیلد شروع شود به عنوان یک Goal شمرده خواهد شد.
برای بکارگیری عبارات پیچیده‌تر، ترکیب یا تفریق عبارات از Regular expression استفاده می‌شود. برای مثال اگر بخواهید در کمپین بازاریابی خود فقط شهرهای تهران و اصفهان را بشمارید از این حالت استفاده می‌کنید. گوگل یک راهنما برای نحوه استفاده از Regular expression در نظر گرفته است.
Case Sensitive: این چک باکس را اگر برای مثال صفحه contact-us/ با صفحه Contact-Us/ در سایت شما به دو صفحه متفاوت ختم شود فعال کنید.
Goal Values: اگر هدفی که برای بازدید از یک صفحه تعریف کرده‌اید برای شما ارزش مالی نیز داشته باشد می‌توانید برای آن مقدار نیز مشخص کنید. برای مثال اگر محصولی می‌فروشید که در صورت اتمام فرآیند خرید و انتقال کاربر به صفحه تشکر از خرید برای شما ارزشی معادل 5 دلار دارد می‌توانید آن را در اینجا مقداردهی کنید و عدد 5 را وارد کنید. در غیر اینصورت فعال کردن آن اختیاری است و در ایران کاربرد زیادی ندارد. این عدد فقط معیاری است برای ارزیابی و سنجش موفقیت در اهداف Goals مورد نظر.
Goal Funnels: قیف هدف مجموعه‌ای از صفحات پی‌درپی است که در انتها به صفحه هدف شما ختم می‌شود. این ویژگی به شما این امکان را می‌دهد که تعداد کاربرانی که دقیقا در هر مرحله از فرآیند بازاریابی شما در سایت قدم می‌گذارند را بشمارید.
برای مثال اگر صفحه هدف نهایی شما که در بالا تعرف کردید یک صفحه تشکر از خریدار در صورت پرداخت موفق باشد، شما می‌توانید یک قیف فروش از مرحله افزودن کالا به سبد خرید تا اتمام فرآیند و پرداخت وجه و در نهایت تشکر از خریدار طراحی کنید و ببینید که کاربر دقیقا در کدام مرحله از این فرآیند، آن را رها می‌کند و از سایت بیرون می‌رود تا بتوانید نسبت به بهینه‌سازی آن صفحات و مراحل اقدام نمائید یا این فرآیند را تکمیل می‌کند و خرید را با موفقیت انجام می‌دهد.
بسیار مهم است که بدانید قیف هدف تنها زمانی کاربردی است که کاربر شما مجبور باشد یک فرآیند صفحه به صفحه را برای انجام یک عمل مشخص طی کند مانند همان فرآیند تکمیل سبد خرید تا پرداخت وجه وانتقال به صفحه تشکر. در غیر اینصورت نیازی به تعریف قیف هدف نیست و برای دیدن نحوه رفتار کاربر در سایت می‌توان از گزارش جریان مسیر کاربر (Visitors Flow Report) استفاده کرد.
شما تنها مجازید که 10 قدم برای قیف خود تعریف کنید. بنابراین اگر به تعداد قدم‌های بیشتری برای تعریف قیف نیاز بود لازم است که آن را در دو هدف مجزا تعریف کنید.
از گزینه Required زمانی استفاده می‌کنند که پیمودن این قدم در مسیر قیف برای شمرده شدن آن ضروری باشد. بصورت پیشفرض گوگل آنالیتیکس بازدیدکنندگانی را که حتی از ابتدای قیف شروع نکرده‌اند و از مراحل میانی آن به قیف اضافه شده‌اند را نیز ردگیری می‌کند. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که قیف هدف تنها زمانی که کاربر از مرحله خاصی شروع کرده باشد شمرده شود می‌توانید از گزینه Required استفاده کنید.
لازم به یادآوری است که این تنها بر نحوه نمایش نمودار قیف تاثیر می‌گذارد. اگر کاربری در هر صورت به صفحه نهایی Goal راه پیدا کند همچنان به عنوان یک هدف انجام شده شمرده می‌شود.
2- هدف مدت زمان بازدید – Visit Duration GOALS
تعریف این هدف نسبتا آسان‌تر است. زمانی می‌توانید از این هدف استفاده کنید که بخواهید تعداد کاربرانی را که برای مدت زمان مشخصی در سایت به سر می‌برند را بدانید.
یادآور می‌شویم که ترک سریع سایت همیشه نشانه بدی نیست و بسیار بستگی به جنس کسب و کار دارد. اگر شما صاحب سایت پرسش و پاسخی هستید که هدف آن پاسخ به سئوالات کاربران در کوتاه‌ترین زمان ممکن است بازدید تک صفحه‌ای یا بازدید در زمان کوتاه الزاما نشان بدی نیست. ممکن است کاربر به سرعت پاسخ آنچه به دنبالش بوده یافته و سایت را ترک کرده.
اما تغییراتی که در سال‌های اخیر در الگوریتم‌های موتورهای جستجو بوجود آمده تمایل بیشتر آنها را برای نگه داشتن بیشتر مخاطب در سایت را نشان می‌دهد و آن را یکی از پارامترهای مهم رنکینگ می‌دانند. پس دانستن اینکه چه تعداد کاربری بیشتر از مدت زمان مشخصی در سایت می‌مانند می‌تواند یک هدف باشد و شمردن این هدف مهم است.
تنظیمات این Goal بسیار آسان است. پس از انتخاب Duration بر روی Continue کلیک نمائید تا به تنظیمات آن دسترسی پیدا کنید.
در اینجا می‌توانید مشخص کنید مدت زمان این هدف چقدر باشد.
Duration: می‌توانید مشخص کنید که مدت زمان مورد نظر شما برای تعیین این هدف برحسب ساعت و دقیقه و ثانیه چقدر باشد. این مقدار را باید بصورت تخمینی از نوع کاربری سایت بدست آورد. بسیاری از سایت‌ها آن را بر روی 5 دقیقه تنظیم می‌کنند. می‌توانید در آینده با توجه به رفتار کاربر آن را کم یا زیاد کنید. اما مهم است که در تعیین مدت زمان این نوع هدف این نکته را در نظر بگیرید که نباید آنقدر کم باشد که بخش عمده‌ای از کاربران سایت را شامل شود و نه آنقدر زیاد باشد که هرگز اتفاق نیافتد. بلکه باید مدت زمانی باشد که اقلیت کاربران سایت را شامل شود تا همیشه بهانه‌ای برای بهبود سایت و بهینه‌سازی برای نگه‌داشتن بیشتر کاربر در سایت وجود داشته باشد. اگر این مقدار کم باشد و این Goal زیاد تحقق یابد چنین بنظر می‌رسد که همه‌چیز خوب است و نیازی به بهبود نیست.
Verify this Goal: یکی دیگر از ویژگی‌های جالب گوگل آنالیتیکس این است که می‌توانید بصورت تخمینی ببینید که هدف مورد نظر شما به ازای مقادیری که برای آن در نظر گرفته‌اید چند بار در طول هفته گذشته اتفاق افتاده است. این ویژگی به شما در تعیین مقادیر درست کمک می‌کند. برای مثال در تصویر بالا با کلیک Verify this Goal می‌بینیم تقریبا 12% از کاربران مدت زمان حضوری بیش از 3 دقیقه در سایت داشته‌اند. پس عدد 3 یا 4 می‌تواند برای سایت ما عدد مناسبی باشد.
گوگل آنالیتیکس چگونه زمان بازدید را ردیابی و محاسبه می‌کند؟
دانستن اینکه گوگل چگونه زمان حضور یک کاربر در سایت را اندازه‌گیری می‌کند خالی از لطف نیست. شاید جالب باشد که بدانید گوگل قادر به اندازه‌گیری مدت زمان دقیق حضور کاربر در سایت نیست. درواقع گوگل آنالیتیکس نمی‌داند که کاربر چه زمانی از صفحه خارج شده است. فقط هربار که یک صفحه بارگذاری می‌شود می‌تواند آن را بفهمد.
هربار که کاربری صفحه‌ای را در مرورگر خود بارگذاری می‌کند کد گوگل آنالیتیکس که در سایت قرار دارد یک سیگنال به سرورهای گوگل آنالیتیکس می‌فرستد که حاوی زمان این بارگذاری است. زمانی که کاربر به صفحه دوم سایت می‌رود دوباره همین اتفاق می‌افتد و بارگذاری صفحه دوم باعث می‌شود که این سیگنال دوباره به سرورهای گوگل ارسال شود. گوگل آنالیتیکس با مقایسه این دو زمان با یکدیگر می‌فهمد که مدت زمان حضور کاربر در صفحه اول چقدر است؟
اما اگر کاربر بعد از ورود به صفحه اول سایت را ترک کند و مرورگر خود را ببندد و به صفحه دوم نرود چه؟ خوب پاسخ این است که بدون این اطلاعات هیچ‌کس نمی‌داند که کاربر چقدر در سایت بوده است.
به همین دلیل است که شما در گزارش‌های مختلفی در گوگل آنالیتیکس بازدیدهایی با مدت زمان 00:00:00 می‌بینید. این کاربران فقط یک صفحه از سایت شما را بازدید کرده‌اند و روی هیچ لینکی کلیک نکرده‌اند و هیچ تعاملی با سایت نداشته‌اند و گوگل آنالیتیکس قادر به محاسبه مدت زمان حضور آنها در سایت نیست. گوگل آنالیتیکس در بدبینانه‌ترین حالت ممکن تصور می‌کند که این کاربران هیچ زمانی را در سایت شما سپری نکرده‌اند و به محض ورود از سایت خارج شده‌اند. به این نوع از بازدیدهای تک صفحه‌ای بدون زمان در گوگل آنالیتیکس بانس (Bounce) گفته می‌شود و Bounce Rate در واقع نسبت این نوع از بازدیدها به کل تعداد بازدیدهای سایت است.
آیا این به معنی بی‌ارزش بودن اطلاعات مدت زمان بازدید است؟
شما باید همیشه به یاد داشته باشید که زمان واقعی‌ای که مردم در سایت شما سپری می‌کنند همیشه با زمان بازدیدی که گوگل به شما می‌گوید متفاوت است. اما همچنان می‌توان اطلاعات بسیار مفیدی را از این متریک مهم در طول زمان بدست آورد. برای مثال اگر شما سایتی دارید که براساس تولید و انتشار محتوا فعالیت می‌کنید متریک مدت زمان بازدید بسیار مهم می‌باشد و می‌توانید آن را به صورت ماه به ماه یا فصل به فصل مقایسه کنید و یک دید کلی از عملکرد سایت در طول یک بازه مشخص بدست آورید.
3- هدف تعداد صفحات در هر بازدید – Pages/Visit GOALS
Pages/visit یا تعداد صفحات بازدید شده در هر بازدید کاربر یکی دیگر از اهدافی است که مانند هدف قبلی تنظیمات بسیار راحتی دارد. به‌جای ردگیری اینکه کاربر چه مدت زمانی را در سایت شما سپری نموده است، این هدف به شما می‌گوید هر کاربر چند صفحه از سایت شما را قبل از خروج از سایت دیده است. این متریک نیز می‌تواند برای بسیاری از کسب‌کارها جذاب باشد. مثلا فروشگاه‌های آنلاین یا سایت‌های با محتوا و صفحات زیاد.
دقیقا مانند اهداف قبلی اینجا نیز می‌توانید به راحتی با مشخص کردن تعداد صفحات در هر بازدید جزئیات Goal را مشخص نمائید یا برای آن ارزش (Value) در نظر بگیرید. با کلیک روی Verify this Goal می‌توانید ببینید این هدف در هفته گذشته چندبار دیگر اتفاق افتاده است.
