سئو چیست؟ اگر این سئوال ذهن شما را مشغول کرده و برای یافتن پاسخ آن نمیدانید دقیقا از کجا شروع کنید؟
یا اگر در سال جدید کسبوکاری جدید راهاندازی کردهاید و از زمین و زمان در مورد اهمیت سئو برای شروع یک کسبوکار دیجیتال حرفها و قصهها شنیدهاید. این راهنمای جامع سئو دقیقا برای شما نوشته شده است. یک کاسه سوپ داغ برای خود بریزید و این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
حالا چرا سوپ داغ ؟!
فصل اول – مفاهیم پایه سئو
قبل از اینکه به جزئیات مباحث تکنیکی و تخصصی سئو بپردازیم به چند سئوال اساسی که ممکن است در باره این موضوع داشته باشید پاسخ می دهیم. از اساسیترین آنها شروع میکنیم.
سئو چیست؟ چه کاربردی دارد؟
سئو یا به زبان انگلیسی SEO که تلفظ صحیح آن در زبان انگلیسی اِس ای او میباشد مخفف کلمه (Search Engine Optimization) است. ترجمه دقیق این کلمه عبارت است از بهینهسازی موتورهای جستجو. اما قرار نیست شما موتورهای جستجو را بهینه کنید. این کار لری پیج و دوستان او در شرکت گوگل است. درواقع شاید بهتر است بگوییم بهینه سازی برای موتورهای جستجو.
موتورهای جستجوی متنوعی در دنیا وجود دارند ولی معروفترین و مهمترین آنها گوگل، موتور جستجوی محبوب قلبهاست. هرچه وبسایت شما در صفحه جستجوی گوگل رنک بالاتری داشته باشد، مردم بیشتر از آن بازدید میکنند. هرچه ترافیک ورودی به سایت شما بیشتر در نتیجه درآمد شما از کسبوکارتان بیشتر. به این فرآیند سئو گفته می شود.
تاریخ سئو به دهه 90 میلادی برمیگردد. زمانی که موتورهای جستجو برای اولین بار ظهور کردند. امروزه سئو و بهینه سازی برای موتور های جستجو جزئی جدائی ناپذیر از هر فرآیند دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتالی می باشد.
در تصویر زیر دو نوع متفاوت از حضور در صفحه اول نتایج موتور جستجو (SERP) را مشاهده میکنید. کلمهی کلیدی جستجو شده “گوگل ادز” (برنامه فروش تبلیغ گوگل) میباشد.
کادرهایی که با رنگ قرمز مشخص شدهاند نتایجی را نشان میدهند که به صورت طبیعی یا اصطلاحا به صورت ارگانیک در این لیست قرار گرفتهاند. یعنی محتوای آنها از نظر گوگل بسیار مفید و مرتبط با کلمه کلیدی سرچ شده بوده، اصول سئو را رعایت کردهاند و در جایگاه نخست جستجوی گوگل قرار گرفتهاند.
سه کادر آبی رنگ اما داستان متفاوتی دارند. آنها برای اینکه در این صفحه قرار گیرند دست به جیب خود بردهاند. به گوگل پول پرداخت کردهاند و در واقع این جایگاه را خریدهاند. این نکته را اگر به کادر کوچک سبز رنگی که حروف Ad در آن قرار گرفته دقت کنید متوجه میشوید. Ad مخفف کلمه Advertisement به معنی تبلیغات است.

خوب حالا که فهمیدیم میتوان بدون دردسر به صفحه اول گوگل راه پیدا کرد و موفقیت را خرید سئوال اساسی دیگری مطرح میشود.
سئو یا گوگل ادز؟ کدام یک برای من بهتر است؟
پاسخ به این سئوال به تعداد انسانهای روی کره زمین جواب متفاوت دارد. برای پاسخ به این سئوال باید استراتژی رشد خود را تعیین کنید و برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت خود را مشخص کنید. همچنین باید بودجهای که برای این رشد در نظر گرفتهاید را با دقت بررسی کنید. اما به صورت کلی میتوان گفت سئو یک فرآیند زمانبر ولی ماندگار است. در حالی که گوگلادز یک فرآیند زودبازده ولی موقت است. یعنی به محض اینکه پرداخت پول به گوگل را متوقف کنید ترافیک شما هم قطع خواهد شد.
اگر می خواهید سئو را فراگیرید باید خود را برای کارهای خلاقانه، تکنیکی و تحلیلی زیادی آماده کنید. تکنیکهای زیادی برای اهداف متفاوتی وجود دارند ولی در نهایت همه آنها یک منظور مشترک دارند. چطور به صفحه اول گوگل بروید.
سئو فقط داشتن یک سایت با ساختار اصولی و یا مسائل تکنیکی نیست. وب سایت شما باید با محتوای با کیفیت، بهینه برای موتورهای جستجو و مرتبط با نیازهای مخاطب شما پر شده باشد. و صد البته آنقدر خوب و با کیفیت باشد که دیگر سایتها به شما لینک بدهند و از شما در وبسایت خود نام ببرند. به این اتفاق بکلینک سازی می گویند.
آیا پیادهسازی سئو سخت است؟
موتورهای جستجو مانند گوگل، یاهو، بینگ و بقیه موتورهای جستجو، وبسایتها را ایندکس یا فهرست میکنند و آنها را بر اساس کیفیتشان رتبهبندی کرده و به مخاطب نشان میدهند. این رتبهبندی با استفاده از الگوریتمهای بسیار پیشرفتهای انجام میگیرد. سئوال اینجاست که آیا میتوان این الگوریتمها را شناسایی کرد و از آنها سر در آورد؟ جواب هم بله و هم نه است.
به عنوان مثال گوگل برای فهرست کردن سایتها از بیش از 200 فاکتور رتبهبندی استفاده میکند. اگرچه ما خیلی از آنها را مانند محتوای با کیفیت، یا بکلینک یا موارد تکنیکی مثل سرعت بالا آمدن سایت میدانیم ولی خیلی از آن ها همچنان به عنوان یک راز باقی هستند. البته نیازی نیز نیست که شما همه این عوامل موثر و رمز و رازها را برای بودن در صفحه اول گوگل بدانید.
برای اینکه اصول کلی سئو را بدانیم بیائید با یک مثال خوشمزه سئو سایت را بررسی کنیم. اسم این مثال را کاسه سوپ سئو میگذاریم. حالا فهمیدید چرا سوپ را پیشنهاد دادیم؟! برای خوردن یک سوپ خوشمزه سه جزء مهم وجود دارد:
- کاسه سوپ که نشانگر موارد فنی و تکنیکی سایت میباشد و برای بهینهسازی آن به سئوی تکنیکال نیاز داریم. بدون یک کاسه مناسب سوپ روی میز ریخته میشود.
- خود سوپ که نشانگر محتوای سایت میباشد. این مهمترین قسمت سوپ و همچنین سایت شماست. برای بهینه سازی این قسمت به تکنیکهای سئوی درون صفحه نیاز داریم. محتوای خوب مساوی است با رنک خوب در موتورهای جستجو. من که حاضر نیستم در یک کاسه بسیار زیبا یک سوپ خیلی بد مزه را امتحان کنم. شما چطور؟
- چاشنی سوپ که نشانگر بک لینک با کیفیت است و اعتبار سایت شما را بالا می برد. شما برای بهینهسازی این قسمت به تقویت سئوی خارج از صفحه نیاز دارید.

موتورهای جستجو توسط کاربران اینترنت مورد استفاده قرار میگیرند. در واقع مشتری موتورهای جستجو کاربران اینترنت هستند. آنها برای یافتن جواب مشکلات خود جستجو میکنند و شما دقیقا میخواهید که جواب مشکل آنها باشید.
مهم نیست که محصولی میفروشید یا سرویسی ارائه میکنید یا محتوا تولید میکنید یا هر کار دیگری در فضای اینترنت انجام می دهید. بهینهسازی برای موتورهای جستجو برای همه یک ضرورت است.
وب سایت شما باید توسط موتورهای جستجو ایندکس شود. یا به عبارت دیگر صفحات سایت شما باید به موتورهای جستجو معرفی شوند. نه تنها باید به صورت صحیحی ایندکس شوید بلکه برای دیدهشدن باید به صفحه اول گوگل یا هر موتور جستجویی راه پیدا کنید. در غیر این صورت در این دنیای بزرگ گم خواهید شد. یک مثال معروف است که می گوید :
یک فعالیت سئو هوشمندانه و موثر رنک شما را در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) بالا میبرد. رنک بالا یعنی ترافیک ورودی بالا و اگر محتوای شما برای کاربر مفید باشد این یعنی نرخ تبدیل بیشتر و در نتیجه درآمد. بطور خلاصه اگر به دنبال موفقیت وبسایت خود هستید، باید سئو را بدانید و به آن عمل کنید.
آموزش سئو سایت را از کجا فرابگیریم؟ آیا نیاز است کسی به من کمک کند؟
تغییراتی هرچند کوچک اما اصولی در وبسایت شما میتوانند تفاوت زیادی در این که موتورهای جستجو چگونه شما را میبینند ایجاد کند. در این آموزش جامع سئو تقریبا تمام موضوعات اساسی را در مورد اصول بهینهسازی سایت مطرح خواهیم کرد. شما دانش لازم برای اینکه این تغییرات را خودتان در وبسایتتان انجام دهید بدست خواهید آورد.
اما اگر نمی خواهید به خودتان زحمت بدهید یا زمان کافی برای فراگیری این مباحث را ندارید میتوانید از خدمات مشاوره سئو و سرویس های سئو مختلف ما استفاده کنید. ما بهترین مشاور سئو را با توجه بازار هدف شما برای بررسی و ارائه راهکار و همچنین اجرای این راهکارها در اختیار شما قرار خواهیم داد.
واژهشناسی سئو
- سئوی درون صفحه در برابر سئوی خارج صفحه
- سئوی کلاه سفید در برابر سئوی کلاه سیاه یا سئوی کلاه خاکستری
سئو درون صفحه (On-Page SEO) در برابر سئو خارج از صفحه (Off-Page SEO)
انجام سئو درون صفحه به این معنی است که وبسایتتان را از داخل برای موتورهای جستجو بهینه کنید. یعنی هر کاری که میتوان در داخل سایت انجام داد، از بهینه سازی محتوا تا رعایت اصول فنی و تکنیکی مانند:
- تگ متا
- استفاده از سرتیترها
- ساختار لینک
- بهینهسازی تصاویر
- بهینه سازی محتوای سایت
- بهینهسازی و تحقیق کلمات کلیدی
- حجم و سرعت بالا آمدن سایت
… و خیلی چیزهای دیگر.
سئو خارج از صفحه تمامی فعالیتهایی است که منجر به افزایش اعتبار دامنه از طریق جذب بکلینک از سایتهای دیگر می شود. راههای زیادی برای این منظور وجود دارد.
- ارسال ایمیل
- ارسال نظر در سایتهای دیگر
- فعالیت در شبکههای اجتماعی
- همکاری با اینفلونسرها
- نوشتن محتوای با ارزش تا مردم دوست داشته باشند به وب سایت شما لینک دهند.
… و خیلی چیز های دیگر که می توانید در اینجا ببینید.
سئو کلاه سفید (White Hat SEO) در برابر سئو کلاه سفید (Black Hat Seo) یا سئو کلاه خاکستری (Gray Hat SEO)
وجه تسمیه این نامگذاری از فیلمهای سینمایی وسترن می آید و به نوعی تداعی کننده آدم خوبها و آدم بدهای فیلمهای سینمایی غربی هستند. در تصویر زیر به برخی از روشهای سئو کلاه سفید و روشهای سئو کلاه سیاه اشاره شده است.

سئوی کلاه سیاه به مجموه عه ای از تکنیکها برای فریب موتورهای جستجو و قرارگیری در جایگاهی بهتر در صفحه نتایج موتورهای جستجو اطلاق می شود. این تکنیک ها به گونهای طراحی شدهاند که بدون انجام بهینهسازیهای اصولی بر روی موتورهای جستجو تاثیر میگذارند و موجب بالا رفتن رنک در صفحه نتایج موتورهای جستجو شوند. این راهکارها و تکنیکها معمولا بر خلاف شرایط و مقررات اعلام شده از سوی موتورهای جستجو هستند.
سئو کلاه سیاه می تواند در مدت زمان کوتاهی شما را به بالای SERP برساند ولی نهایتا توسط موتورهای جستجو شناسایی شده و حتی مشمول جریمه یا در اصطلاح پنالتی خواهد شد. بعد از پنالتی شدن یک سایت خروج آن از پنالتی فرآیندی بسیار سخت و پیچیده میباشد.
مقررات و قوانینی که مخالف الگوریتم موتورهای جستجو می باشند را میتونید از Google’s Webmaster Guidelines یا Bing’s Webmaster Guidelines ببینید.
سئوی کلاه سفید مجموعه ای از تکنیکهایی است که مطابق با قوانین و مقررات موتورهای جستجو اجرا می شوند. اصول پایهای سئو کلاه سفید عبارت است از
- محتوای مرتبط و با کیفیت
- بهینه سازی کلی وب سایت
- ساخت بک لینک معتبر و مرتبط
سئو کلاه سفید یک استراتژی بلندمدت به منظور بهبود تجربه کاربری (UX) است.
همچنین واژه دیگری به نام سئو کلاه خاکستری نیز در دنیای سئو رایج است. منظور از آن ترکیبی از تکنیکهای کلاه سفید و کلاه سیاه می باشد که ریسک کمتری نسبت به سئو کلاه سیاه دارد ولی در عین حال سرعت رشد بیشتری نیز نسبت به سئو کلاه سفید دارد. درواقع میتوا گفت سئوی کلاه خاکستری مجموعه اعمالی است که از نظر تکنیکی مطابق با قانون هستند ولی از طرفی غیراخلاقی میباشند.
فصل دوم – موتورهای جستجو
بیاید از نزدیک نگاهی به قلب موتورهای جستجو بیاندازیم و ببینیم برای گرفتن رنک بهتر باید به چه نکاتی توجه کرد.
موتور جستجو چگونه کار می کند؟
موتور جستجو شامل سه جزء اصلی می باشد:
- خزیدن (Crawling)
- فهرست کردن یا ایندکس کردن (Indexing)
- انتخاب و نمایش نتایج یا رتبهبندی (Ranking)
این فرآیند چیزی شبیه به تصویر زیر است:

خزیدن (Crawling)
خزیدن به معنای اسکن کردن سایت میباشد. همه بخشهای سایت، محتوا، کلمات کلیدی، عنوانها، لینکها و تصاویر توسط هزاران ربات کوچک پایش میشوند. رباتها در میان هر دادهای که بتوان در وب سایت یافت می خزند و آن را کاوش میکنند.
رباتهای خزنده تمام متنهایی که در وب سایت شما به دیگر سایتها لینک میدهند را دنبال میکنند. بعد این صفحات جدید را برای یافتن لینکهای جدید کاوش می کنند و این کار را تا بینهایت بار انجام می دهند تا ارتباط لینکها با یکدیگر را تعیین کنند. این باتهای خزنده معمولا تمام اینترنت را به طور پیوسته میخزند تا بتوانند اطلاعات خود را بهروز نگه دارند.
فهرست کردن (Indexing)
به محض اینکه یک وبسایت به وسیله عنکبوتها یه همان رباتها خزیده شد، فهرست شدن یا ایندکس شدن آن آغاز می شود. فرآیند فهرست شدن وبسایتها را میتوان به قرارگیری میلیونها کتاب از سراسر دنیا در یک کتابخانه بسیار بزرگ تشبیه کرد. معمولا فهرستشدن در کتابخانههای عظیم موتورهای جستجو چند روزی زمان میبرد. چیزی بین 1 تا 10 روز به طور تجربی!
برای چککردن اینکه وب سایت شما در گوگل ایندکس شده است می توانید از دستور زیر در گوگل استفاده کنید.
site:DOMAINNAME
در دستور بالا به جای “DOMAINNAME” آدرس کامل سایت خود را وارد کنید. عددی که گوگل در زیر عبارت جستجو شده نشان میدهد تعداد صفحاتی از وب سایت شماست که در گوگل فهرست شده است. در تصویر زیر سایت “زومیت” را با دامنه “zoomit.ir” بررسی کردیم. در زمان تولید این مقاله 445 هزار صفحه از این سایت در پایگاه داده گوگل فهرست و ذخیره شده است.

هر تغییری که در وب سایت شما ایجاد شده باشد به سرعت توسط عنکبوت دوست داشتنی موتور جستجو اسکن می شود. به یاد داشته باشید تا زمانی که بروزرسانیهای شما توسط باتهای موتور جستجو فهرست نشده باشد در نتایج موتور جستجو نشان داده نخواهند شد.
رتبهبندی (Ranking)
نمایش نتایج هم برای توسعهدهنگان وب سایت و هم برای کاربران بسیار با اهمیت است. به محض اینکه کاربران اینترنت عبارتی را در موتور جستجو وارد می کنند، موتور جستجو از کتابخانه فهرستهای خود بهترین نتیجه ممکن را به مخاطب نمایش می دهد.
در این فرآیند موتور جستجو بر اساس الگوریتم های متنوع بسیاری، عبارت جستجو شده مورد نظر کاربر را با میلیاردها سایت ایندکس شده در پایگاه داده خود مقایسه میکند تا بهترین و مرتبطترین محتوا را به مخاطب ارائه نماید.
عوامل موثر در رنک گرفتن یا بالا آمدن سایت در گوگل
بسیاری از این عوامل اثبات شدهاند، اما بسیاری دیگر نیز حدس و گمان یا حتی جزئی از اسرار می باشند. مهمتر از همه این است که برخی نسبت به دیگر از درجه اهمیت بیشتری برخوردارند.
نیازی نیست که همه این عوامل تاثیر گذار را بدانیم تا سئو سایت را بهبود دهیم. اما داشتن یک دانش پایه از آنها بسیار مفید خواهد بود.

یکی از مهمترین عوامل موثر، تعداد و کیفیت بکلینک هایی است که به یک وبسایت داده میشود. بکلینک ها از دید موتورهای جستجو کارکردی همانند رفرنسها یا منابع در انتهای یک مقاله علمی یا کتاب را دارند. بک لینکها اگر از سایت معتبری داده شده باشند به سایت شما اعتبار میبخشند. قطعا اگر از سایت نامعتبری باشند یا به عبارت دیگر اسپم (spam) باشند اعتبار سایت شما را کاهش میدهند.
برخی دیگر از عوامل موثر در رنکینگ وبسایت در موتورهای جستجو:
- کلمات کلیدی همخانواده و مرتبط از نظر معنا (LSI)
- استفاده از پروتکل HTTPS
- عدم وجود غلط املائی و گرامری محتوای نوشتاری سایت
- اعتبار موضوعی محتوا
- اشتراک گذاری محتوا در رسانههای اجتماعی مثل اینستاگرام، توییتر یا فیسبوک
- سن دامنه
- AMP (شتابدهنده صفحات موبایل)
- ترکیببندی صفحات
نحوه عملکرد کاربر در موتور جستجو
اگر بخواهم بطور خلاصه بگویم، هدف اصلی سئو یعنی دوست شدن با کاربرهای سایت و همچنین موتورهای جستجو.
تصویر زیر مسیر سفر یک کاربر در یک موتور جستجو مثل گوگل است.

نحوه تعامل کابران با موتورهای جستجو در طی سالها تکامل یافته است، اگرچه اصول آن همواره ثابت باقی مانده است و شامل مراحل زیر میشود:
- احساس نیاز برای یافتن یک جواب، اطلاعات یا راهحل
- نوشتن یا تایپ کردن این نیاز در فیلد موتور جستجو که به آن کلمه کلیدی (Keyword) یا کلیدواژه گفته میشود
- مشاهده اولین نتایج در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP)
- ورود به یک یا چند وبسایت یا نتیجه
- مرور وبسایت برای یافتن پاسخ مورد نظر
- رفتن به نتایج بیشتر در صفحه اول SERP یا تغییر عبارت جستجو برای یافتن نتایج بیشتر
سهم بازار موتورهای جستجو
در نمودارهای زیر، میتوانید سهم هر کدام از موتورهای جستجوی مهم دنیا را که کاربران دنیای اینترنت بیشتر از آن استفاده میکنند را ببینید. داده ها از Netmarketshare’s reports.

طبقه بندی عبارتهای جستجو شده (کوئریها) در موتورهای جستجو
کوئریها یا جستارها همان عباراتی هستند که کاربران اینترنت در فیلد جستجوی موتورهای جستجو وارد میکنند و به دنبال اطلاعات برای آن میباشند. جستارها را میتوان در چهار دسته طبقهبندی کرد:
- جستجوهای ناوبری
- جستجو برای کسب اطلاعات عمومی
- جستجو برای انجام معامله یا خرید
- جستجو برای بررسی، مقایسه یا کسب اطلاعات قبل از خرید

جستجوهای ناوبری
این نوع جستجوها برای یافتن یک برند خاص یا وبسایت مشخص میباشد. برای مثال کاربران ترجیح میدهند برای رفتن به سایت ورزش 3، این عبارت را در گوگل جستجو کنند تا اینکه مستقیما در مرورگر خود آدرس دقیق سایت را تایپ کنند و به آن مراجعه کنند. حتی اگر املای آدرس سایت را نیز به خوبی به یاد داشته باشند این روش بسیار راحتتر است.
جستجو برای کسب اطلاعات
از این نوع از جستجوها زمانی که به دنبال اطلاعات خاصی هستیم استفاده میکنیم. در این مدل به دنبال یک وبسایت یا برند خاص نیستیم بلکه در جستجوی یک جواب یا راهحل برای مشکل خود هستیم. مثلا وقتی که برای پختن کیک شکلاتی به دنبال دستور پخت آن هستیم و عبارت “دستور پخت کیک” را در گوگل سرچ میکنیم یا زمانی که میخواهیم برای پروژه مدرسه کاردستی یا تحقیقی را انجام دهیم از این مدل استفاده میکنیم.
جستجو برای خرید یا انجام معامله
این جستجوها برای زمانی است که قصد خرید یا انجام یک معامله را داریم. معمولا به همراه نام یک برند مثل سامسونگ یا الجی میآیند و شامل کلماتی همچون “خرید” و “قیمت” میباشند.
جستجو برای مقایسه و بررسی
این مدل از جستجو بسیار شبیه به نوع دوم یعنی کسب اطلاعات است. با این تفاوت که در این نوع از جستجوها علاوه بر کسب اطلاعات، هدف میتواند بررسی قبل از خرید باشد. کاربرانی که بدنبال این نوع از کلمات هستند یک مشتری بالقوه به حساب میآیند. این جستجوها معمولا همراه با کمات “بررسی”، “بهترین”، “ارزانترین” و … میآیند.
به این سبک از بازاریابی، بازاریابی محتوایی گفته میشود که در آن بازاریابان بر حسب نیاز مخاطب شروع به تولید محتوا برای پاسخ به سئوال یا ارائه راهحل به او میکنند و در نهایت با پیشنهاد یک محصول یا خدمت برای رفع نیاز او، کاربر را متقاعد به خرید میکنند.
بروزرسانی SERP (صفحه نتایج موتورهای جستجو)
بودن در صفحه اول موتورهای جستجو بسیار خوب است. بودن در میان سه نتیجه اول که عالی است. اما اگر آن را بدست آوردیم این جایگاه تا ابد برای ما رزرو نخواهد بود. میلیونها سایت در سرار دنیا بصورت ماهانه، هفتگی، روزانه و حتی هر ساعت مشغول بروزرسانی خود و تولید محتوا هستند. درست است که بعضی هم این چنین نیستند ولی داستان آنها متفاوت است. مسئله این است که دنیای اینترنت هر روز بزرگ و بزرگتر میشود. وقتی که سایتهای جدید و تغییرات توسط رباتهای موتورهای جستجو ایندکس میشوند، نتیجه جستجوهای ارگانیک نیز تغییر میکند.
فاکتور مهم بعدی که در این تغییرات اثرگذار است، چیزی است به نام الگوریتم گوگل که مدام در حال تغییر و بروزرسانی هستند.
حتی اگر ما رنک یک گوگل در برخی از کلمات باشیم مطمئن باشید جایگاه ما هر لحظه ممکن است توسط رقیبمان گرفته شود. البته هیچ وقت فراموش نکنیم که عکس این قضیه نیز صادق است!.
اگر میخواهید بیشتر در مورد نحوه کارکرد موتورهای جستجو بدانید، پیشنهاد میکنیم حتما لینک زیر را مطالعه کنید.
فصل سوم – سئوی درون صفحه
طبق تعریفی که در بالا داشتیم سئوی درون صفحه عبارت است از هر بهینهسازی که در درون سایت برای افزایش رتبه سایت در موتورهای جستجو انجام میپذیرد. و شامل موارد فنی و تکنیکی همچنین محتوا میشود. این فعالیتها را میتوان یک لیست بلند بالا در نظر داشت.
چند سال پیش عمده فعالیتهایی که در بخش سئوی درون صفحه انجام میشد تنها به متاتگها مربوط میشد اما در سالهای اخیر این فرآیند به کلی دگرگون شده.
الگوریتمهای موتورهای جستجو راه درازی را طی نموده اند تا به تکامل و پیچیدگی امروزشان برسند. به یاد داریم در روزگاری نه چندان دور صفحه ها و سایتهایی بدون محتوا و فقط پر از تکرار کلمات کلیدی که به راحتی در رتبههای اول گوگل دیده میشدند و تنها موجب آزار و اذیت کاربران بودند.
وبمسترهایی که زمانی تنها با بکارگیری تکنیکهای سئو کلاه سیاه میتوانستند در صفحه اول نتایج گوگل جولان دهند و پادشاهی کنند. دریغ از حتی یک صفحه محتوای بدردبخور. اما با پیشرفت الگوریتمهای موتورهای جستجو بخصوص گوگل و بکارگیری هوش مصنوعی در رنکینگ وبسایتها، این روشها دیگر کارساز نیست.
اگر میخواهید سئو یادبگیرید دیگر زمان آن رسیده که از گذشته جدا شوید و خود را با آخرین بروزرسانی الگوریتمهای موتورهای جستجو همگام سازید. مهمترین بهبودی که موتورهای جستجو در این سالها بدان دست یافتهاند این است که به عامل انسانی بسیار پررنگتر از قبل نگاه شده است. یا به زبان دیگر تعامل انسان با محتوا نقش اساسی در این بهبود ایفا میکند.
برای بررسی اینکه چگونه سئوی درون صفحه خود را بهینه کنیم از مفاهیم اولیه سئو شروع میکنیم. قبل از بیان چکلیست سئو مفهوم متا تگها را توضیح میدهیم.
تگ متا
متا تگ ها بخشی از کدهای HTML هستند. چنان که بسیار متداول است انسانها قبل از خواندن صفحات اصلی یک کتاب نگاهی به فهرست کتاب بیاندازند تا موضوع کلی آن کتاب و اطلاعات اولیه آن را متوجه شوند. رباتها نیز قبل از ورود به صفحات سایت، سری به متا تگهای سایت میزنند تا اطلاعات کلی آن صفحه را ببینند. این تگها محتوای سایت را توصیف میکنند.
مهمترین تگهای متا عبارتند از متا تایتل (meta titles) و متا دیسکریپشن (meta descriptions).

درست است که تگهای متا که با کلمات کلیدی همراه شدهاند تاثیر مستقیم و فنی بر روی رنک شما در گوگل ندارند ولی زمانی که کاربر مشغول مطالعه نتایج SERP است، تاثیر روانی قوی و اثربخشی بر روی نرخ کلیک (CTR) میگذارد و تعامل کاربر با سایت را به شدت افزایش میدهد. بنابراین متا تگها هنوز هم بسیار مهم هستند.
ابزارها و افزونههای زیادی برای آنالیز و تحلیل محتوای سایت وجود دارند که میتوان از آنها برای تحلیل چگالی کلمات کلیدی استفاده شده در مقاله، عنوانها یا سرتیترها، متا تایتل و متا دیسکریپشن، خصیصه alt تصاویر و دیگر مواردی که برای سئو وبسایت بسیار مفید است استفاده کرد. ازجمله این ابزارها میتوان به افزونه یواست سئو وردپرس Yoast SEO اشاره کرد.

این افزونه نکات کلیدی بسیار مهمی برای بهبود سئو وبسایت گوشزد میکند، که انجام آنها قطعا باعث بهبود جایگاه وبسایت در گوگل میشود. ولی زمانی که صحبت از الگوریتم انسان محور گوگل میشود این ابزارها حرفی برای گفتن ندارند.
چک لیست سئوی درون صفحه (تولیدمحتوا)
بهتر است با چک لیست کارهای شروع کنیم که میتوان آنها را در وردپرس یا هر سیستم مدیریت محتوایی انجام داد. برای اینکه مطمئن شوید حال و روز سئوی درون صفحه شما در چه وضعی است کافی است چک لیست زیر را دنبال کنید و مشکلات آن را در سایت خود حل نمائید.
1- قبل از شروع تولید محتوا تحقیق کنید که کاربران به دنبال چه هستند؟
آیا میخواهید در مورد موضوعی که دیگران در مورد آن جستجو میکنند محتوا تولید کنید؟ آیا مطمئنید که آن موضوع از نقطه نظر شما متفاوت یا منحصر به فرد است؟ آیا میتوانید ارزشی افزوده به محتوای خود بیافزائید؟ آیا زمانبندی شما برای شروع این کار درست است؟
اینها سئوالات اساسیای هستند که قبل از شروع به تولید محتوا باید در مورد آنها فکر کردهباشیم. مهم نیست محتوای ما یک مقاله باشد یا یک صفحه فرود برای یک محصول خاص. روشهای زیادی برای پاسخ به پرسشهای بالا وجود دارد. تحقیق کلمات کلیدی بخشی اجتنابناپذیر این روند میباشد. برای آشنایی بیشتر با این مبحث بسیار مهم بازاریابی و سئو بهتر است به لینک زیر سری بزنید.
2- تگهای عنوان و سرمقاله
عنوانهای جذاب و توضیحات متای مخاطبپسند برای محتوای خود انتخاب کنید. بهخاطر داشته باشید که کلمه کلیدی هدف شما باید همچنان به چشم بیاید. مخاطب باید بداند که در هنگام مطالعه محتوای شما به چه چیزی دست خواهد یافت. از متا دیسکریپشن (meta description) به عنوان یک فرصت عالی برای فراخوانی مخاطب به یک اقدام (call-to-action) استفاده کنید.
مخاطب و موتورهای جستجو را قانع کنید محتوای شما دقیقا همانی است که به دنبالش هستند.
یکبار دیگر تاکید میکنیم که به جذاب بودن برای مخاطب فکر کنید. از کلمات کلیدی سطح پایین یا تکرار بیش از حد آنها خودداری کنید. رقبا را نیز بررسی کنید و ببینید که چه چیزی برای آنها مفید بوده و سعی کنید استراتژی خود را پیدا کنید.
- گوگل عنوان اصلی مقاله شما (title tag) را تا 70 کاراکتر و توضیحات متا (meta descriptions tag) را تا 155 کاراکتر نمایش میدهد. (updated on May 2019)
- مطمئن شوید که به درستی و بجا از تگهای عنوان یا همان سرتیترها استفاده میکنید. (<h1>, <h2>, <h3>, …)
- از ابزارهای شبیهساز صفحه نتایج گوگل استفاده کنید. SERP simulator
3- از URL های سئو پسند استفاده کنید.
از پرمالینکها یا پیوندهای دائمی که به صورت اتوماتیک توسط وردپرس یا هر سیستم مدیریت محتوای دیگری برای صفحات یا نوشتههای شما تولید میشود استفاده نکنید.
www.example.com/2019/post318e9987fg
از پیوندهایی که متناسب با محتوا و عنوان آنها است استفاده کنید.
www.example.com/how-to-learn-seo
اگر از وردپرس استفاده میکنید، میتوانید تنظیمات پیوندهای یکتا را از قسمت “تنظیمات” و “پیوندهای یکتا” انجام دهید. با انتخاب “نام نوشته” لینکها بر اساس نام نوشته شما ساخته میشود.

متخصصین سئو و بلاگرها معتقدند که URL های کوتاه در گوگل رتبه بهتری میگیرند. بنظر میرسد هرچه لینک کوتاهتر همانقدر بهتر.
4- محتوای چند رسانهای
اگر هدف شما درگیر کردن بیشتر مخاطب در سایت و نگهداشتن او برای مدت زمان بیشتر است. پس از تصویر، اینفوگرافیک، نمودارها، ویدئو و صوت استفاده کنید.
استفاده از این نوع محتوا منجر به درگیر شدن بیشتر مخاطب و عدم ترک سریع سایت (Bounce Rate) میشود. البته شکی در این نیست که هنوز هم متن بیشترین تاثیر را در وب دارد اما استفاده از محتوای چند رسانهای یک الزام است.
با توجه به رشد سرعت و دسترسی مردم به اینترنت، ویدئو مارکتینگ یا بازاریابی از طریق ویدئو یکی از ترندهای رو به رشد در دنیای اینترنت در چند سال اخیر شده است. این نوع از محتوا باعث شده تا مخاطب با محتوای شما بیشتر ارتباط برقرار کند، آن را لایک کند با دیگران اشتراکگذاری کند و روی آن نظر بگذارند.
- تصاویر خود را با استفاده از نام فایل مناسب (learn-wordpress.jpg) و استفاده از خصیصه alt بهینهسازی کنید.
- از فایلهایی که برای مخاطب جذاب است مانند ویدئو و نمودار استفاده کنید.
- فراموش نکنید که در هنگام استفاده از ویدئو از توضیحات زیر آن استفاده کنید تا به کلمات کلیدی مهم و مرتبط اشاره کرده باشید. موتورهای جستجو نمیتوانند ویدئوها را بخوانند تا محتوای آن را متوجه شوند.
5- لینکهای داخلی و خارجی
استفاده از لینکهای خارجی به گوگل این پیام را میدهد که بتواند موضوع سایت و محتوای شما را درست متوجه شود. مطمئن شوید که صفحات و محتوای شما به منابع معتبر و مرتبط خارج از سایت شما لینک داده شدهاند.
لینکهای داخلی روش بسیار خوبی برای معرفی یا بهتر بگوئیم تبلیغ دیگر مقالات شما میباشند. استفاده از آنها دو مزیت عمده دارد. اول اینکه راحت تر پیدا میشوند و دوم اینکه باعث میشود مخاطب بیشتر درگیر سایت شود و زمان بیشتری را در سایت سپری کند.
در ضمن فراموش نکنیم که عنکبوتهای موتورهای جستجو تنها از طریق لینکها میتوانند در سایت بخزند. وجود لینکهای داخلی موجب میشود این رباتها بتوانند ساختار محتوای سایت را بهتر درک کنند.
- لینکهای خارجی ممکن است مستقیما موجب افزایش رتبه شما در گوگل نشود اما استفاده از آنها بشدت توصیه میشود
- حداقل از 2 یا 3 لینک داخلی بسته به طول محتوای خود در مقالات استفاده کنید.
- رباتهای موتورهای جستجو این لینکها را بازدید خواهند کرد پس مطمئن شوید که آنها کار میکنند و به صفحه خطای 404 ختم نمیشوند.
- میتوانید برای استفاده از لینکهای داخلی از مدل خوشهای تولید محتوا در تصویر زیر استفاده کنید.

6- اجازه دهید کاربران با سایت درگیر شوند
میگویند محتوای خوب خودش پخش میشود. باید بگوییم بله! شاید در گذشته. مردم این روزها تنبلتر از این حرفها هستند که محتوای شما را کپی کنند یا زمان بیشتری از یک کلیک برای پخش آن صرف کنند. این مسئولیت طراح سایت است که بهانه اشتراکگذاری را هر لحظه در اختیار مخاطب قرار دهد.
دکمههای اشتراکگذاری باید همیشه در دید و دسترس کاربران باشند تا هر لحظه که مایل بود بتواند به راحتی کلیک یک دکمه آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارد. هرچند تحقیقات نشان میدهد که اشتراکگذاری در شبکههای اجتماعی از سال 2015 تا کنون به نصف کاهش یافته است.
شبکههای اجتماعی را مناسب با محتوا و وضعیت جامعه مخاطب خود انتخاب کنید. برای مثال انتخاب فیسبوک در ایران برای اشتراکگذاری محتوای یک سایت فروشگاهی بنظر زیاد منطقی نمیآید.
چک لیست سئوی درون صفحه (تکنیکال)
میتوان سئوی تکنیکال را در دستهبندی سئوی درون صفحه جای داد. با این ویژگی که این بخش از بهینه سازی سایت بیشتر بر روی موارد فنی تمرکز دارد. شاید بتوان گفت برای انجام بهینهسازی در این قسمت بهتر است کمی از کدنویسی یا مسائل فنی سر در بیاوریم. اما اصلا نترسید اگر سایت شما یک سایت وردپرسی است کارهای بسیار زیادی را خودتان میتوانید انجام دهید.
1- گوگل سرچ کنسول (Google Search Console)
سایت خود را به ابزار گوگل سرچ کنسول وصل کنید. در سالهای گذشته این ابزار را با نام گوگل وبمستر میشناختیم. سرچ کنسول گوگل یکی از ابزارهای پایه سئو و کاملا رایگان میباشد که هر متخصص سئو یا صاحب وبسایتی باید آن را در اختیار داشته باشد. این ابزار به شما کمک میکند تا وضعیت حضور و عملکرد سایت خود را در موتور جستجوی گوگل ببینید و تحلیل کنید.
کنسول سرچ گوگل به شما کمک میکند تا رتبه سایت خود را در کلمات کلیدی ببینید. متریک CTR را اندازهگیری کنید (Click-Through Rate). اگر توسط گوگل بخاطر بکارگیری تکنیکهای سئوی کلاه سیاه پنالتی شده باشید در اینجا میتوانید گزارش آن را ببینید. و بسیاری دیگر از راهکارها و اطلاعات مفید دیگر که به کمک شما برای افزایش رتبه سایت در گوگل و بهینه سازی سایت کمک میکند.

ویژگیهای دیگر از جمله قابلیت نمایش سایت در موبایل، انتخاب اینکه کدام بخش از محتوای سایت ایندکس شود و کدام یک را نشود، خطاهای سایت، خطاهای لینک و ساختار داده را نیز میتوانید از طریق این ابزار مفید سئو تحلیل و آنالیز کنید.
2- سرعت سایت
سرعت سایت یکی از فاکتورهای بسیار موثر رتبهدهی به سایتها از دید موتورهای جستجو میباشد. بیش از نیمی از کاربران سایت انتظار دارند که سایت مورد بازدید کمتر از 2 ثانیه لود شود. اگر در ثانیه سوم هنوز سایت لود نشده باشد آن را ترک میکنند.
- سرعت سایت خود را میتوانید با ابزار بسیار مفید گوگل بسنجید. PageSpeed Insights
- تصاویر را بهینهسازی کنید. فشردهسازی GZIP و HTML و JS و CSS را فعال کنید.
- کیفیت هاست شما نقش مهمی در سرعت سایت بازی میکند. انتخاب یک هاست مناسب در سرعت بالای سایت بسیار حائز اهمیت است.
3- بهینهسازی برای موبایل
بهینه سازی سایت برای نمایش آن در مرورگرهای گوشی یک الزام است. اینترنت از کامپیوترهای رو میزی به سمت موبایل جابجا شده است. شاید بهتر باشد برای درک بیشتر اهمیت بهینهسازی برای موبایل اینگونه بگوئیم که اگر سایت شما برای موبایل بهینه نشده باشد تاثیر منفی بر روی رتبهبندی شما خواهد گذاشت.
گوگل در ماه مارس 2018 اعلام کرد که از الگوریتم mobile-first indexing برای ایندکس کردن و رتبهبندی صفحات بهینه برای موبایل استفاده میکند. این بدین معنی است که گوگل از نسخه موبایل سایت شما برای فهرست کردن و رتبهبندی سایت برای کاربران موبایل استفاده خواهد کرد نه نسخه دسکتاپ سایت. در نتیجه اگر سایت شما نسخه موبایل نداشته باشد بخش عمده ای از کاربران که با موبایل جستجو میکنند شما را در اینترنت پیدا نخواهند کرد.
داشتن یک وب سایت بهینه برای موبایل اصلا کار سختی نیست. درواقع وردپرس این کار را برای شما بسیار راحت کرده. کافی است تا از آخرین نسخه این سیستم مدیریت محتوا به همراه یک قالب یا قالبساز مناسب برای طراحی یک سایت ریسپانسیو (واکنشگرا) و بهینه برای موبایل استفاده کنید.
- ریسپانسیوبودن سایت خود را با استفاده از ابزار گوگل بسنجید. Mobile-Friendly Test.
- کلمات کلیدی که در نسخه موبایل با آنها رتبه گرفتهاید را رصد کنید.
- مطمئن شوید که نسخه موبایل سایت شما نیز مانند نسخه کامپیوتر درست کار میکند و چشمنواز است.
4- نقشه سایت (Sitemap)
نقشه سایت به موتورهای جستجو کمک میکنند تا در محتوای شما به درستی بخزند و آن را کاوش کنند. سایت مپ در واقع فایلی است که همه قسمتهای سایت در آن لیست شدهاست. داشتن آن برای سایت بسیار مفید خواهد بود بخصوص وقتی که سایت شما برگ است و صفحات زیادی دارد.
داشتن سایتمپ بطور مستقیم باعث افزایش رتبه سایت شما در گوگل نمیشود. مطابق آنچه گوگل خاطر نشان کرده داشتن نقشه سایت یک مزیت محسوب میشود اما نداشتن آن سایت را پنالتی یا جریمه نمیکند.
اگر با وردپرس کار میکنید و افزونه Yoast SEO را نصب کردهاید، خبر خوب برای شما این است که این افزونه بطور خودکار نقشه سایت شما را برایتان ایجاد میکند.
- داشتن سایت مپ برای همه سایتها ضروری نیست. اگرچه داشتن آن یک مزیت است.
- چندین نوع سایت مپ به غیر از XML وجود دارد.
- سایت مپها نباید بیش از 50000 لینک (URL) داشته باشند و اندازه فایل نباید بیش از 50MB باشد.
- سایت مپ را در مسیر ریشه وبسایت قرار دهید.(http://example.com/sitemap.xml)
5- Robots.txt
Robots.txt فایلی است که به موتورهای جستجو میگوید که کدام قسمت از سایت را دوست ندارید که در دسترس موتورهای جستجو قرار دهید. این فایل نیز مانند نقشه سایت در ریشه سایت قرار میگیرد.
این فایل زمانی که دوست ندارید برخی قسمتهای سایت از جمله صفحه مدیریت یا برخی صفحات، عکسها، لینکها توسط رباتها ایندکس شوند بسیار مفید است. یا زمانی که هنوز وبسایت شما محتواگذاری نشده و مایل نیستید که در نتایج گوگل ظاهر شود از این فایل استفاده میشود.
- از Robots.txt برای مخفی کردن محتوا استفاده نکنید.
- برخی از رباتها از دستورات این فایل پیروی نمیکنند. هدف این رباتها از عدم پیروی از دستورات این فایل معمولا منفی است.